Afbeelding

Haagsch Jeugdhuis Zonneweelde

Algemeen

Voor de Tweede Wereldoorlog stond er midden in het Langeveld een groot, strak en modern gebouw, bestemd om vooral de Haagse Jeugd een onbezorgde vakantie te kunnen aanbieden.

In 1931 werd in Den Haag een orgaan in het leven geroepen onder de naam 'Gemeentelijke vakcursussen voor jeugdige werklozen'. De werkloosheid nam in die tijd snel toe en vooral bij de jeugd. Door het opzetten van speciale vakcursussen voor jeugdige werklozen trachtte men hiermee hun kansen op de arbeidsmarkt te vergroten. Om dit te bereiken moest men wel over geschikte werkobjecten beschikken.

Op 13 december 1933 vond er een bespreking plaats op de afdeling Onderwijs van de gemeente Den Haag. Voorgesteld werd een hectare grond in het Langeveld in erfpacht te nemen en op dit terrein door jeugdige werklozen een jeugdhuis te laten bouwen. Dit voorstel werd aangenomen en vier maanden later was het gehele plan al rond. Dit plan kwam op een bedrag van f 15.000,-. Op 1 juni 1934 werd de Stichting Het Haagsch Jeugdhuis opgericht met het doel 'door jeugdige werkloozen te doen bouwen een huis voor de Haagsche jeugd ten behoeve van de geheele Haagsche jeugd en te beheeren en voorts andere voorzieningen van zakelijk karakter te treffen in het belang van de Haagsche jeugd'. Het nieuw te bouwen jeugdhuis kwam onder het beheer van deze stichting.

Op 6 oktober 1934 werd in aanwezigheid van o.a. de burgemeester dr. J. van de Mortel en dr. W. Drees, bestuurslid en na de oorlog minister-president. Direct na de oplevering was deze voorziening al een groot succes. Helaas was dit succes maar van korte duur. In 1939 werd het jeugdhuis en het aangrenzende terrein door de Nederlandse staat gevorderd in verband met de aanwezige oorlogsdreiging. Het gebouw werd door gemobiliseerde militairen in gebruik genomen als piketgebouw, terwijl het aangrenzende terrein werd benut voor de aanleg van een vliegveld. Er werden vervolgens enkele hulpvliegveldjes aangelegd, die konden dienen als uitwijkhaven voor de grote vliegvelden. De met water gevulde greppels tussen de weilanden werden dichtgegooid met zand uit de duinen en afgedekt met beton en teer voor camouflage. Vanuit de lucht moest de indruk worden gewekt, dat er in de sloten water stond en dat lukte bijzonder goed. Het vliegveld werd in het begin van de oorlog geen enkele keer aangevallen.

Op 14 mei 1940 werd het jeugdhuis door Duitse militairen overgenomen. Deze bezetting duurde tot 1 december 1943, toen het gebouw met het aangrenzende terrein weer werden vrijgegeven. Vanwege de oorlogshandelingen kon het jeugdhuis nog niet voor de Haagse jeugd gebruikt worden. Bovendien had de bezetter er behoorlijk huisgehouden. Dit had tot gevolg, dat het jeugdhuis voorlopig leeg kwam te staan en vervolgens door het publiek werd geplunderd vanwege de schaarste aan brandhout e.d.

Tot overmaat van ramp kwam er eind 1944 een V1-raket direct naast het gebouw terecht, zodat er nog maar weinig van het jeugdhuis overbleef. De V1 werd vanuit Vogelenzang gelanceerd en was eigenlijk voor Engeland bedoeld, maar vloog de verkeerde kant uit. De restanten van het gebouw werden door de Duitsers opgeruimd. Zo kwam er een noodlottig einde aan deze plek, waar vele jeugdigen een plezierige vakantie hadden beleefd.

De nieuwe opname geeft de plaats weer waar het jeugdhuis in het Langeveld heeft gestaan.

Afbeelding

Uit de krant