Landjepik (vervolg)
In een van mijn eerdere columns heb ik aandacht gevraagd voor de problematiek van het in gebruik nemen van stukjes grond die van een ander zijn, meestal van de gemeente.
Een aantal maanden geleden heeft de gemeente Noordwijk het plan opgevat om dergelijke situaties in de gemeente in kaart te gaan brengen met de bedoeling om daartegen te gaan optreden. Kennelijk heeft de gemeente ingezien dat dit een hele klus zou worden en is men eigenlijk 180° gedraaid.
Bekend is dat de gemeente heeft aangekondigd dat burgers die stukjes grond van de gemeente in gebruik hebben, in de gelegenheid worden gesteld om die te kopen dan wel te huren.
Per wijk zijn er informatiebijeenkomsten gehouden die goed zijn bezocht. Namens de gemeente is daarbij ook te kennen gegeven dat er pas van verjaring sprake kan zijn als voldaan is aan diverse voorwaarden. Het is een lastige juridische materie. Je kunt namelijk eigenaar worden van andermans grond door verjaring. Na verloop van 10 jaar kan dit geschieden als de verkrijger te goeder trouw is. Dat is eigenlijk nooit het geval. In het kadaster kun je immers nagaan waar de eigendomsgrens ligt en als er discussie is kan iemand van het kadaster langskomen om de grens te bepalen. Als je niet te goeder trouw bent kan je echter ook na 20 jaar eigenaar worden.
De rechtspraak stelt daarvoor de nodige eisen. Zo moet onder andere duidelijk zijn dat de werkelijke eigenaar uit de gedragingen van de ander heeft kunnen begrijpen dat deze pretendeert rechthebbende te zijn. Juridische taal!. Er moet sprake zijn van "bezit" dat veel verder gaat dan het poten van plantjes en onderhouden als tuin. Een feitelijke afscheiding bijvoorbeeld door een hek kan daarbij de doorslag geven. Maar het blijft raar dat je eigenlijk een stukje land van een ander kan afpakken dat na verloop van tijd jouw eigendom wordt.
De Hoge Raad heeft zich in een vrij recente uitspraak over dit laatste uitgelaten. Het lijkt erop dat de Raad met enige spijt erkent dat de wet eigendomsverkrijging door verjaring mogelijk maak. Er is namelijk aan de uitspraak een overweging toegevoegd waarin staat dat een persoon die een zaak in bezit neemt en houdt wetende dat een ander daarvan eigenaar is onrechtmatig handelt. Langs die weg zou ondanks de verjaring toch weer kunnen worden gevorderd dat het stukje grond weer aan de benadeelde in eigendom wordt overgedragen. Nieuwe mogelijkheden misschien voor hen, die hun eigendom zijn kwijtgeraakt.
Hans Hinnen, Bo Ombudsman. info@hanshinnen.nl