Afbeelding
Foto: Cor de Mooy

Haar

Haar kan letterlijk kopzorgen veroorzaken. Vrouwen herkennen wel een bad hair day waarbij, wat je ook probeert, het kapsel niet zo zit zoals je zou willen. Voor mannen is het al jaren mode om de schedel glad te scheren. Probleem opgelost. Maar we zitten allemaal wel eens met de handen erin, of hebben het op onze tanden, of we vreten het op met de huid, en soms scheelde het maar een haartje.

Een aantal weetjes over haar. Waarom is je hoofdhaar langer dan je wenkbrauwhaar ? Bij de meeste mensen stoppen de wenkbrauwen al na 1 à 2 centimeter met groeien. Hoofd- en baardhaar worden een stuk langer.

Hoe kan haar, dat wat zo dicht bij elkaar groeit, zo verschilt? Alle informatie over een haar ligt vast in het haarzakje. Daar zijn we achter gekomen via de haartransplantaties. Het vervangen van wenkbrauwhaar van patiënten met brandwonden bleek lastig. Hiervoor kan borst- of hoofdhaar worden gebruikt. Maar doordat het haarzakje niet weet dat ze is verplaatst, groeit het (borst)haar op de wenkbrauw door. De nieuwe wenkbrauwen moeten daarom regelmatig worden getrimd. Haarzakjes van de onderste rand van de nek kunnen wel zonder problemen getransplanteerd worden naar een ongewenste, kale plek bovenop het hoofd.
Het menselijk lichaam heeft twee soorten haar. Haar zoals wenkbrauwen, okselhaar en hoofdhaar vallen onder de term terminaal haar. Onder de term vellushaar wordt het lichte dunne haar bedoeld, dat bijna het hele lichaam bedekt.
Als we het over haar hebben, bedoelen we dus bijna altijd terminaal haar. De lengte van dit haar verschilt sterk van plek tot plek. Alle haren groeien met ongeveer dezelfde snelheid van ongeveer 0,3 millimeter per dag. Het verschil in lengte ontstaat doordat haren op bepaalde plaatsen langer de tijd hebben om te groeien dan op andere. Bij wenkbrauwen duurt de groeifase bijvoorbeeld ongeveer dertig dagen terwijl het voor hoofdhaar wel twee tot drie jaar kan zijn. Hoelang de groeifase duurt, is genetisch bepaald. Daardoor kunnen sommige mensen hun haar tot de grond laten groeien en anderen tot hun schouders.
Dat je een vollere haardos krijgt door het af en toe de schedel te scheren is een fabeltje. De dichtheid van je haar is genetisch bepaald. Na je geboorte groeien er geen nieuwe haarzakjes meer. Als je groeit, rekt je huid op, waardoor de dichtheid van de haarzakjes per oppervlakte afneemt. En nu we het daar toch overhebben: de hoogste dichtheid van haartjes vind je op de plek die het minst is opgerekt sinds je geboorte. Dat is het puntje van je neus.

Dokter Ben Schmidt