Het landgoed Vinkenveld; een verdwenen landgoed

Elke maand stelt Kees Verweij voor het Genootschap “Oud Noordwijk” een stukje samen over oud en nieuw Noordwijk onder de naam “Van Dam tot Wurft”. In het Museum Noordwijk is  nog tot 11 sept 2022 “Uit de schaduw van Max Liebermann, Leo Klein Diepeold”, te zien.

Wie bovenstaande foto van een oude woning ziet kan zich moeilijk voorstellen, dat dit nog het laatste overblijfsel is van de grote buitenplaats Vinkenveld. Het is de oude portierswoning, die langs de Oude Zeeweg stond en toegang gaf tot het fraaie landgoed Vinkenveld. Op de achterkant van deze foto, die genomen is door de bekende Noordwijkse fotograaf Braakman, is te lezen, dat deze woning op 9 oktober 1899 werd afgebroken. Toch zijn er nog enkele namen, die aan dit landgoed herinneren zoals de wijk Vinkeveld en de Vinkenlaan. Deze Vinkenlaan werd vanaf 1886 tot 1917 Vinkeveldlaan genoemd. Hoe groot het landgoed was en waar het precies heeft gelegen kunnen we zien op een kaart uit 1828 van de hand van D.T. Gevers. De grens werd gevormd door het huidige Laantje, dat loopt vanaf de Vinkenlaan tot aan de Dr. Willem van den Berghstichting, de duinvoet en de Beeklaan. Grote stukken waren bebost, maar er waren ook percelen, die voor moestuinen en een boomgaard bestemd waren. Daartussen stonden een grote herenwoning en enkele bijgebouwen. Het geheel werd doorsneden door enkele lanen. Het landgoed werd omstreeks 1685 aangelegd door Johan Oudenrogge, die er een fraai geheel van maakte. Rond 1748 bracht Noordwijks befaamde dichter Jacobus van der Valk een bezoek aan deze buitenplaats en werd hierbij aangenaam verrast blijkens de volgende woorden: “O Blydschap! Daar lecht Vinkenveld! Met recht dien schonen naam wel waardig! Op zulk een Ad’lyk Buitenhof, juist aan den voet des Duins gelegen. Als waar ’t een Paradys vol zegen. Ik dwaal byna in al den Lof van de gezichten en verschieten, die zich hier op doen voor ons oog. Daar staan de Duinen, hemelhoog”. Op dit landgoed was ook een vinkenbaan en diezelfde Jacobus was zeer onder de indruk van de vangst van al die trekvogels. Destijds was het nog geoorloofd om vogels voor consumptie te vangen. Vanuit een vinkershuisje bediende de vinker of vogelvanger de netten, die over de gelokte vogels heen geslagen werden. Met eigen ogen zag Jacobus onder meer het volgende: “Hy vangt vinken, Syzen, Keepen, Barmpjes, Putters, Meezen, Groen’gen, Kneun, Barmpjes,, Fryters zoet van deun, Mossen vol van loze knepen, Kwikstaarts, Roodbaards, Korsjekaas, en snoô Pimpels vol geraas”. Betrouwbare afbeeldingen van deze vinkenbaan zijn er niet. Wel heeft onze dorpshistoricus, Jan Kloos, een tweetal reconstructies van deze vinkenbaan gemaakt op basis van enkele summiere gegevens. In de loop van de 18e eeuw werd Jhr. Van Schagen, een Amsterdamse koopman, de nieuwe eigenaar. Hij liet een koepeltje bouwen in het aangrenzende duingebied, dat het ongeveer een eeuw heeft uitgehouden. Een heftige storm maakte aan het koepeltje in 1896 een einde. Niet lang daarna werd een nieuw koepeltje gebouwd, maar in 1912 onderging dit koepeltje na een hevige storm hetzelfde lot. Jhr. Van Schagen overleed in 1778, waarna zijn vrouw hertrouwde met de Amsterdammer Hendrik Blankenhage. Hendrik Blankenhage overleed in 1820, waarna zijn stiefdochter Sara het landgoed erfde. Na haar overlijden in 1838 kwam het Vinkeveld in bezit van Johannes Anthonie van Limbeeck, die in 1856 kwam te overlijden. Zijn dochters zetten daarna het landgoed te koop. De gebroeders Bolongaro Crevenna, tabakshandelaren uit Würzburg, kochten het en lieten het gehele landgoed met de grond gelijk maken. Daarna werd het als bollengrond verkocht en zo ligt het voormalige landgoed er nog steeds bij.

Openingstijden van het museum zijn van dinsdag tot en met zaterdag van 10.00 tot 17.00 uur, zondag van 12.00 tot 16.00 uur. Zie info op: www.museumnoordwijk.nl of bel: 071-361788