Democratie

De lokale democratie gaat gebukt onder de grote hoeveelheid politieke partijen die menen recht te hebben op een rol in de volksvertegenwoordiging in ons lokale bestuur. Met de komende gemeenteraadsverkiezingen voor de deur roeren zij zich weer. Verkiezingscampagnes komen inmiddels op gang. Nieuwe kandidaten dienen zich aan en de gemeente Noordwijk kan zich opmaken voor alweer een onvoorspelbaar verkiezingsresultaat.

Wat in ieder geval blijft is dat de democratie bepaalt dat de meerderheid de wil oplegt aan de minderheid. Met veel verschillende partijen zal het straks zoeken worden naar een gezonde meerderheid die in staat is om onze gemeente op de juiste wijze te besturen. 

Voorlopig zal het echter gaan om de details, de actualiteit en niet te vergeten de populariteit van de kandidaten. Ik vraag me werkelijk af hoe de verschillende partijen zich willen onderscheiden. En vooral hoe spindoctors van onze lokale partijen de verkiezingsstrijd aanvliegen. Want het gaat in de verkiezingscampagnes natuurlijk om het verleiden van de kiezers. ‘Wij doen wel wat we beloven’, publiceerde de partij die de feitelijke belofte om te bouwen in Bronsgeest niet had waar gemaakt. De kiezer trok zich daar niets van aan en beloonde niet de politieke koers maar de vindingrijkheid van de spindoctors. 

In eerdere campagnes werd juist de partij beloond met een verkiezingslijst vol kandidaten die geen weet hadden van lokale politiek maar waren geselecteerd op populariteit, de grote van hun sportvereniging of de familie. De praktijk wees uit dat deze kandidaten of vooraf al afzagen van een raadszetel of na hele korte tijd alweer de pijp aan Maarten gaven. Ondemocratisch? Kiezersbedrog? 

Ook nu weer is het vaak alles behalve duidelijk wat de werkelijke reden is dat kandidaten meedoen in de strijd om een pluche-zetel.

Het doel van wethouderkandidaten is duidelijk, want daar gaat het om: een baan met een behoorlijke financiële vergoeding. Voor raadsleden gelden andere normen en daar is de beloning anders. In de ogen van een bijstandsmoeder is de vergoeding natuurlijk vorstelijk. Voor een goed betaalde zorgbestuurder is het slechts een fooi. Dus dan komt ook een vorm van idealisme om de hoek kijken.

Democratie en volksvertegenwoordiging schuren hier. Gaat de samenstelling van de gemeenteraad een afspiegeling zijn van de bevolking? Wordt de woningnood op dezelfde waarde beoordeeld als paardenweitjes en volkstuinen? Vinden we duurzaamheid belangrijker dan levensgeluk? 

Hoe dan ook, straks op woensdag 16 maart 2022 wordt de democratie getest. Dan moeten we met een rood potlood keuzes maken. De een zal dit doen op basis van vertrouwen, de ander vooral op het persoonlijk voordeel wat in het geding is. En op 17 maart moeten we de werkelijkheid weer aanvaarden. Want meeste stemmen zullen dan gelden. Meer dan waarschijnlijk vereist dit dan opnieuw een discutabel compromis tussen partijen. Dat heet dan democratie.