Ver weg
Algemeen BollenpraatWie nu door de Bollenstreek rijdt, ziet overal de plantmachines in actie. De bodemtemperatuur is flink gezakt en het land komt vrij van de teelten die er in de zomer op stonden. Hoe gemakkelijk maak je nu het land plantklaar. Een drie-schaarploeg of een spitmachine met grondboor en het plantbed ligt er spic en span bij.
Bij onze voorouders ging dat veel moeilijker. Om de gevreesde bollenziekten de baas te zijn, moest er gedolven worden. Zelfs in de zomer. Al vóór de oorlog weken ze soms uit naar ver-weg. Allereerst de Haarlemmermeer. Stel je voor met je truffeltje of plattander in de keiharde kleigrond. Inploegen gaf al wat soelaas. Verse grond lag er genoeg in de kop van Noord-Holland en bovendien is dat zandgrond. De naam Breezand zegt genoeg. Daar begon ook de eerste mechanisatie op het zand. Behendig werden de bollen met een tweewielige tractor of een kleine Massey-Ferguson in- en uitgeploegd. De zandgronden rond Rockanje en in Brabant volgden. Werd het daar in mei warm, dan verbrandde het gewas. Omdat je bollen bij het rooien moet kunnen zeven, werd overal in Nederland wel op zand geteeld. Zij het met wisselend succes.
De grote doorbraak kwam, dertig jaar geleden, toen de eerste bollen op de klei in netten werden geteeld. Toen brak de huidige periode aan met een oneindig areaal aan verse kleigrond. Bovendien is het bemesten, zoals in de Bollenstreek, bijna niet nodig. Ver weg voor hyacinten is een stuk moeilijker. Omdat bijna nergens het grondwater hoog genoeg staat om vorstschade te voorkomen, wordt het risico daarop aanzienlijk. Maar ja, je moet wel omdat je hier aan de maximum capaciteit zit. Één op vijf is al niet meer voldoende veilig.
Ver weg voor de lelie-jongens is al heel gewoon. Was vroeger Akersloot hét teeltgebied voor de oriental-lelies, nu zwerven die door het hele land. Rond Assen en in Oost-Brabant liggen de grote akkers. Inmiddels al 3500 ha.! Ook de gladiolen gaan door het hele land, wat te wijten is aan de ziekte droogrot, die tientallen jaren in de grond achterblijft. Is het zwervers- of ondernemersbloed wat bollenjongens naar ver weg drijft? Ik denk beiden!
Aad van Ruiten
