De muur van Noordwijk

Zoals Berlijn zijn muur had kreeg Noordwijk tijdens de Tweede Wereldoorlog ook zijn muur. Deze liep grotendeels langs de beide boulevards en werd na 1943 door de Duitse Wehrmacht aangelegd als verdediging tegen mogelijke invallen of invasies van de Geallieerden. De werkelijke invasie vond in 1944 in Normandië plaats, zodat de verdedigingslinie nauwelijks heeft gefunctioneerd. 

Na de capitulatie zat Noordwijk opgescheept met tal van bunkers, anti-tank-versperringen en deze muur. Van wat hierna gebeurde staat een kort verslag o.a. in Dagblad De Tijd van 7 juli 1945 getiteld ‘Noordwijk nog dezen zoomer badplaats’. Het artikel begint als volgt: “Noordwijk is de enige Hollandsche badplaats, die vrijwel onbeschadigd uit den oorlog te voorschijn is gekomen. Wel hebben de Duitschers veel villa’s uitgewoond, zijn de boulevards met bunkers en een dikken betonnen muur bebouwd en gelijkt het strand door de honderden palen op een bosch, waarvan de kruinen der boomen zijn afgekapt, maar toch, nu men met de opruimingswerkzaamheden is begonnen, valt alles mee. En wel zoozeer, dat de bloemen-badplaats nog dezen zoomer gasten kan ontvangen. Trouwens, de eerste liefhebbers van de zee zijn al aangekomen. In de kuststrook zijn de mijnen reeds weggeruimd. Er wordt aangenomen, dat de mijnen, die nog in het strand verscholen kunnen zitten, door den invloed van het zeewater geen actieve uitwerking kunnen hebben. In den muur op den boulevard zullen door Wederopbouw enige bressen worden gemaakt, die toegang tot het strand kunnen geven. Later zal met springstof de muur in vervoerbare brokken worden geslagen. Op een klein gedeelte van het strand hebben Canadeezen met behulp van enorme kranen de versperringspalissade uitgetrokken, zodat het strand daar weer vrij is. Hier wordt al weer gezwommen en gebaad door de Noordwijkers en de eerste gasten, voornamelijk bestaande uit manschappen van de Canadeesche artillerie, die thans in het Hotel Huis ter Duin verblijven. Het verblijf van de Canadeezen in Noordwijk komt een snel herstel van de badplaats slechts ten goede. Met hun machtige machineriën ruimen zij de hindernissen op het strand weg als was het kinderspel En waar zij strand en zee voor zich hebben vrij gemaakt, laten zij oogluikend ook zwemgrage burgers toe”.

In de tijd daarna heeft men getracht zoveel mogelijk sporen uit te wissen en zijn vele bouwwerken gesloopt of onder het zand begraven. Zo werd eerst gesproken over het slaan in vervoerbare brokken van de muur. Dit bleek toch te optimistisch. Men besloot de muur maar in een diepe sleuf te laten kantelen en met zand toe te dekken. Dit gebeurde ook met een viertal enorme geschutsbunkers in de Coepelduinen, waarna het vrijkomende zand werd gebruikt voor de aanleg van het viaduct bij de Krom tussen Noordwijk en Katwijk. De laatste tijd is de belangstelling voor de Tweede Wereldoorlog weer groeiend. Verder mogen we ons verheugen in de aanwezigheid van het Atlantikwalmuseum en het Engelandvaardersmuseum, die beiden de herinnering aan de laatste Wereldoorlog levendig houden. Onlangs, bij de reconstructie van het parkeerterrein bij het Palaceplein, kwam een deel van de muur weer tevoorschijn. Een deel ervan zal als blijvend monument de herinnering aan de oorlog bewaren.