Kwetsbaar en broos

Hoe lang corona nog gaat duren ik weet het niet. Maar wat het ons wel duidelijk maakt is hoe kwetsbaar we zijn. Onze lichamen, ons zorgsysteem, onze economie: alles blijkt kwetsbaar. Moeders en vaders zijn gevoelig voor frustratie en uitputting. Schoolgaande jeugd moet steeds schakelen. Werkende jongeren zien geen perspectief. Bij alleengaanden en ouderen is het eigenlijk ook zo. Hoe ziet onze toekomst eruit? Werkgevers gaan failliet, werknemers worden werkloos.

In alles komt onze broosheid naar boven. Het is een scherpe confronterende kwetsbaarheid. Ze prikt, steekt en verwondt. Er gaan echt mensen dood. Er is huiselijk geweld. Er zijn geldzorgen. Er is eenzaamheid. Als ontkennen niet meer werkt (we hebben het even geprobeerd), zoeken we houvast bij zondebokken. De overheid is te streng, klinkt het. Diezelfde overheid moet ons ook redden, trouwens. In feite zijn het maar doekjes voor het bloeden. Deze kwetsbaarheid kan uiteindelijk niet verholpen worden.

Mag je zeggen dat corona ons onze kwetsbaarheid geopenbaard heeft, vraag ik me even af. Of is dat te religieuze taal? Corona prikt in ieder geval het sprookje door van onze onkwetsbaarheid. De coronacrisis vertelt ons een heel ander verhaal. Ik zal het maar geen evangelie noemen, dat is te opgewekt. Het is een verhaal van tranen en leegte en allerlei zorgen. Van eenzaamheid of juist een overdaad aan gezelschap. Een verhaal ook met zonneschijn, trouwens. Hulp vragen en hulp geven. Rekening houden met elkaar. Steunen op elkaar. En soms weer grote wolken voor de zon.

Hoe je daar het beste mee omgaat? Een gouden recept is er niet. Maar het zou al heel wat zijn om onze kwetsbaarheid te erkennen. Het doet me denken aan een prachtig gebruik dat we in de katholieke kerk kennen, de ziekenzalving (of ziekenzegen). De kerk biedt aan, via de pastor, diaken of priester onze broosheid en kwetsbaarheid te omringen met gebed, zalf en medemenselijke aandacht. Niet om te genezen, maar om te erkennen en om liefdevol en gelovig te omringen. Maar we stellen dat vaak zo lang mogelijk uit, tot het ineens snel moet, want moeder of vader ligt nu op sterven. Alles liever dan ons in onze kwetsbaarheid laten kennen – en dan daarin gedragen worden.

Kwetsbaar zijn, dat is niet zo makkelijk.

Pastoor M.Th.J. Straathof