Een schot in het duin

Op een vroege ochtend klinkt een schot in de duinen. Wat is dat? Kan dat? Mág dat?

In de duinen van Noordwijk leven damherten. Dat is prachtig want tijdens een wandeling oog in oog staan met deze dieren is een mooie ervaring. Maar oog in oog komen met een mannetjes damhert van zo'n 100 kilo terwijl je zelf 60 kilometer per uur rijdt is een gevaarlijke ervaring. De provincie Zuid-Holland gaat over het beheer van wilde dieren. Daartoe wordt een faunabeheerplan gemaakt. Na zorgvuldige afwegingen wordt in dit plan aangegeven of, wanneer en hoe dieren worden geschoten.

Redenen om dieren te beheren zijn verkeersveiligheid, agrarische schade en/of natuurschade. Daarnaast is dierenwelzijn een reden om een dier te doden. Dan gaat het om een gewond dier dat niet meer te redden is. Het enige wat je dan kan doen is het dier zo snel en zorgvuldig mogelijk uit zijn lijden te verlossen. Dat kan met een geweer maar soms ook met een mes.

Een schot in het duin kan dus twee dingen betekenen. Er wordt een dier uit zijn lijden verlost of er wordt ingegrepen in het aantal dieren om het gevaar op de weg te verminderen. In het eerste geval is er een boswachter van het valwildteam Zuid-Holland aan het werk. Bij een aanrijding op de openbare weg gebeurt dat altijd op verzoek van de politie. Komt een boswachter een gewond dier in zijn eigen gebied tegen, dan is tussenkomst van de politie niet nodig. In het tweede geval is de faunabeheerder aan het werk. Dit is een jager die in opdracht en onder voorwaarden van Staatsbosbeheer damherten in boswachterij Noordwijk. De dieren die hij schiet vormen een gevaar voor de verkeersveiligheid. Hiervoor observeert de faunabeheerder het hele jaar de dieren en kijkt goed hoe de dieren zich gedragen. Soms valt dan een schot.

Degene die het geweer hanteert moet en zal dit op zeer kundige wijze doen. De veiligheid van bezoekers staat immers voorop. Daarnaast moet een geschoten dier natuurlijk zo min mogelijk lijden. De faunabeheerder observeert de damherten het hele jaar en moet, als hij besluit om een dier te schieten, dit doen op een tijdstip dat er zo min mogelijk bezoekers in het duin zijn. Maar wel op een moment dat hij goed kan zien; dus bij daglicht. Boswachterij Noordwijk valt in de in het faunabeheerplan van de provincie genoemde bufferzone. Hier worden dieren geschoten voor de verkeersveiligheid. In de Amsterdamse Waterleidingduinen wordt dit gedaan vanwege de natuurschade. Omdat het hier om veel dieren gaat die geschoten worden mag men hier werken met een geweer met een geluidsdemper. In de bufferzone mag dit niet omdat het hier om een incidenteel dier gaat dat geschoten wordt.

Een schot in boswachterij Noordwijk is wel even schrikken voor de wandelaar. Natuurlijk hoor ook ik de schoten liever niet, maar als het schot valt dan weet ik dat het niet voor niets valt.