Kasteel Leeuwenhorst

wo 7 jun 2017, 10:21

Wie door het landgoed Leeuwenhorst loopt, komt vanzelf terecht bij een grote vijver, die goed is te bekijken vanaf een kijkscherm aan de kant van de Gooweg, Vaak wordt gevraagd hoe deze grote vijver hier is ontstaan. Als je vertelt, dat hier voor de oorlog nog een groot landhuis stond dan zie je verbaasde blikken ontstaan.

Om deze ontwikkeling te kunnen begrijpen moet je teruggaan naar het jaar 1880. Toen gaf Mr. Frederik Albert Govert Graaf van Limburg Stirum de opdracht tot de bouw van een groot kasteelachtig landhuis, ergens op het landgoed Leeuwenhorst. Zelf woonde hij met zijn echtgenote op het landgoed Offem, maar hadden sinds 1872 een deel van het landgoed Leeuwenhorst in bezit gekregen.

Huize Leeuwenhorst was echter niet voor henzelf bedoeld, maar voor hun neef Jhr. A.D.Th. Gevers van Kethel en Spaland bedoeld. Het echtpaar Van Limburg Stirum had zelf geen kinderen en deze neef was dus voorbestemd hun erfgenaam te worden. Erg lang heeft deze jonkheer niet van zijn mooie behuizing kunnen genieten. Hij overleed al in 1896 op 40-jarige leeftijd. Hij werd opgevolgd door zijn zoon, die het landgoed een warm hart toedroeg en zich bijzonder verdiepte in zijn geschiedenis. In en rond het kasteel vonden diverse evenementen en ontvangsten plaats. Zo werd bijvoorbeeld uitgebreid vermeld, dat een jachtpartij op 18 december 1926 werd opgevrolijkt door een fanfareconcert van De Harpe Davids uit Noordwijkerhout.

Begin 1940 brak er echter een andere tijd aan. Het kasteel werd gevorderd t.b.v. de legering van een afdeling Veldartillerie. In september 1940 werd deze afdeling gedemobiliseerd door de Duitse Weermacht. Daarna werd de R.K Jongens Kostschool Huize Katwijk tot aan januari 1943 hier tijdelijk gehuisvest. Op 1 december 1942 kwam het bericht van de burgemeester van Noordwijkerhout, dat het kasteel op last van de Wehrmacht vóór 31 december 1942 ontruimd moest worden i.v.m. de komende afbraak in de maand januari daaropvolgend. De familie Gevers was inmiddels al uitgeweken naar de villa Klein Leeuwenhorst schuin aan de overkant van de Gooweg.

Op 13 december vond er op Leeuwenhorst een groots afscheidsdiner plaats, waarbij van het kasteel afscheid werd genomen. Op 10 januari 1943 werd begonnen met de afbraak, waarbij een ploeg van ruim 60 arbeiders werd ingezet. De afbraak bleef niet alleen beperkt tot het kasteel en de tuin. Aan weerszijde van het kasteel werden twee brede stroken aangewezen, waarbinnen alle bomen moesten worden gerooid. Er ontstond op deze manier een grote kale vlakte ter breedte van ruim 175 meter. De werkzaamheden duurden tot in de maand mei.

Op de plek, waar het kasteel had gestaan, werd al het zand weggespoten. Daarna werd er een brede en diepe tankval aangelegd, die tot aan de Leidse Vaart liep. Daarbij werd ook gebruik gemaakt van bestaande waterlopen zoals bijv. de Fagelsloot. In totaal heeft het kasteel Leeuwenhorst maar 63 jaar bestaan. De vraag rijst hierbij, waarom deze tankgracht nu precies door het kasteel moest lopen en niet even verder. Het antwoord weten we niet. Na de oorlog kreeg de tankgracht een wat meer natuurlijke vorm en werd het geheel beter in het landschap ingepast. Verder werden er weer nieuwe bomen geplant, waarmee deze plek toch nog een natuurlijk uiterlijk heeft gekregen.