Fanneke Alkemade - Hockeyscheidsrechter

Fanneke Alkemade was in Brazilië Olympische Spelen de enige Nederlandse scheidsrechter in het vrouwen-hockeytoernooi!

Hoeveel tijd besteed je gemiddeld wekelijks aan je sport?

De basis is het iedere zondag fluiten van een wedstrijd in de dames of heren hoofdklasse. Hiervoor reis ik het hele land door. Daarnaast looptraining en intervaltraining gecombineerd met krachttraining in de sportschool. In rustige periodes probeer ik naast mijn wedstrijd 2x per week te sporten. In de 6 maanden voor de Olympische Spelen was het 3-4x per week. Daarnaast ben ik specifiek voor de Olympische Spelen ook een samenwerking gestart met een voedingsdeskundige en een sportpsycholoog.

Is het moeilijk om op niveau te blijven presteren. Zo ja. Waarom en wat doe je zelf om ervoor te zorgen dat je op niveau blijft.

In Nederland hebben we het geluk de sterkste hockeycompetitie van de wereld te hebben. Dat biedt wekelijks uitdagingen. Het fluiten in de heren hoofdklasse helpt me nu echt nog in mijn ontwikkeling. Per jaar fluit ik 1 of 2 belangrijke internationale toernooien en waar het kan oefeninterlands van het Nederlands damesteam. Je weet pas echt weer waar je staat na de eerste wedstrijd van een internationaal toernooi en dat is toch altijd weer een spannend moment. Op dit moment sta ik internationaal op het niveau World Development Panel. Er is nog 1 niveau hoger en ik heb de ambitie om dat te gaan halen.

Hoe is het gekomen dat je scheidsrechter werd bij de Olympische spelen?

Sinds 2010 fluit ik internationale toernooien. Je begint bij toernooien in Europa en bij goede prestaties kom je in aanmerking voor wereldwijde toernooien zoals de World League, Champions Trophy, WK en Olympische Spelen. Na het WK in Den Haag (waar ik overigens niet gefloten heb) heeft de internationale hockeyfederatie FIH een lijst met 24 namen van vrouwelijke scheidsrechters gepubliceerd die kans maakten op het fluiten op de Olympische Spelen. Tot mijn grote verbazing stond mijn naam daarbij. Tijdens de Road to Rio kreeg iedereen de kans te fluiten op minimaal 1 groot toernooi. Voor mij was dat de EK in Londen in 2015. Ik heb daar voor het internationale niveau waar ik op dat moment stond de maximale score gehaald. Meer kon ik niet doen. Van de 24 kandidaten werden er 16 geselecteerd. Op 24 september 2015 ontving ik een e-mail waarin stond dat ik aangewezen was voor Rio. Een enorme verrassing als je weet dat de meeste collega's al meerdere WK's en Olympische Spelen op hun cv hadden staan en ik geen.

Sporten op hoog niveau is meestal niet goedkoop en soms lastig te combineren met studie/werk/privé leven. Hoe zorg je ervoor dat je kunt blijven sporten en hoe combineer je studie/werk/privé?

Ik werk full-time als leidinggevende van het team Drug Safety & Medical Information bij geneesmiddelenfabrikant Roche. Vanaf 2010 zijn vrijwel ieder jaar al mijn vakantiedagen op gegaan aan internationale toernooien. Twee toernooien per jaar kosten gemiddeld 4 weken vakantie, dus er blijft heel weinig over. Waar je normaal gesproken na een vakantie uitgerust en ontspannen weer aan het werk gaat, ben ik over het algemeen fysiek en mentaal erg moe. Voor Rio heb ik met mijn leidinggevende en HR afspraken kunnen maken over hoe hier mee om te gaan na terugkeer. Gelukkig was het achteraf gezien niet nodig om zaken aan te passen. Ik merk altijd wel dat ik een tijdje minder concentratie en focus heb. In de eerste weken na een toernooi maak ik ook vrijwel geen privé afspraken omdat de avonden en weekenden mijn 'vakantie' zijn waar ik herstel. In de laatste maanden voor Rio bestond mijn leven uit werken, trainen en rusten. Gelukkig hadden vrienden en familie er alle begrip voor dat ik ze in deze periode weinig gezien heb. Hockeyscheidsrechter zijn is een hobby en levert behalve een onkostenvergoeding niks op. De kosten voor het lidmaatschap van de sportschool, LOHC en Leiden Atletiek, massages, kleding en materialen betaal ik zelf.

Wat is beste prestatie van dit jaar?

Ik heb op de Olympische Spelen 4 mooie wedstrijden mogen fluiten. Normaal gesproken krijg je na iedere wedstrijd feedback over je prestaties. Na mijn derde wedstrijd Duitsland-Spanje was het commentaar "vandaag geen feedback, geniet van de mooie prestatie die je neergezet hebt".

Wat is de mooiste prestatie van dit jaar?

Ik zal me de eerste wedstrijd Nieuw-Zeeland – Korea altijd blijven herinneren, want dat was het moment dat ik mezelf Olympiër mocht noemen. De vierde wedstrijd tussen Spanje en Korea was voor mij mijn Olympische wedstrijd. Waar eerdere wedstrijden ook bij andere toernooien gespeeld hadden kunnen worden, had deze wedstrijd alles! Spanje wilde winnen om nog kans te maken op de kwartfinale, voor Korea was het toernooi na het laatste fluitsignaal voorbij. De spanning die in de wedstrijd zat was een uitdaging om te managen. De extreme euforie bij Spanje na de winst en de intense teleurstelling bij Korea, die voor mij zichtbaar werd door de Koreaanse keepster die 4 minuten voor tijd gewisseld werd en huilend het veld af liep, hebben me echt geraakt!

Kun je iemand die jou sport niet kent kort uitleggen wat het is, hoe het werkt, en wat erbij komt kijken om uiteindelijk jou niveau te halen?

Iedereen die hockeyt in Nederland is verplicht om zijn scheidsrechterskaart te halen. Dit dient een tweeledig doel: 1) iedereen leert de spelregels en 2) je mag wedstrijden fluiten. Per wedstrijd heb je 2 scheidsrechters nodig. In Nederland hockeyen zoveel mensen dat het niet mogelijk is om alle wedstrijden te laten fluiten door ouders en vrijwilligers. Daarom heeft ieder team vanaf de B-jeugd de verplichting om voor of na de eigen wedstrijd 2 scheidsrechters te leveren voor het fluiten van een andere wedstrijd. Zo ben ik ook begonnen. Daarna ben ik op NHC, en later op LOHC, meer wedstrijden gaan fluiten, van de hoge jeugdteams tot veteranen. In 2006-2007 heb ik de opleiding tot bondsscheidsrechter gevolgd. Je wordt opgeleid om op hoger niveau wedstrijden te fluiten. Je fluit dan wedstrijden op andere clubs. Ik ben begonnen in het district Zuid-Holland met het fluiten van A- en B-jeugd en bij de senioren Dames 1^e klasse en Heren 3^e klasse. Als bondsscheidsrechter krijg je regelmatig beoordelingen en op basis daarvan kun je promoveren naar hogere niveaus. In april 2009 heb ik mijn debuut gemaakt in de dames hoofdklasse en in oktober 2013 in de heren hoofdklasse. Vanwege het fluiten van wedstrijden door heel Nederland ben ik rond 2009 zelf gestopt met spelen. Vanaf 2010 fluit ik naast competitiewedstrijden in Nederland internationale wedstrijden.